Deel deze spotlight

Zintuigen

TekstMarieke Pool
BeeldXYTO Media

Het hardnekkige idee dat wij mensen maar vijf zintuigen hebben, heeft waarschijnlijk te maken met de herkomst van deze theorie. Niemand minder dan de Griekse filosoof Aristoteles (384-322 voor Christus) beschreef in zijn werk De Anima vijf manieren waarop wij kunnen waarnemen: zien, horen, ruiken, proeven en voelen. Maar er is meer!


Zien

Zien gaat om beleving. Om het waarnemen van vormen en het waarnemen van kleuren. We weten allemaal dat oranje voor energie staat, je met blauw rust uitstraalt en rood de kleur voor passie is. Kleuren spelen derhalve een grote rol in het gevoel dat we ergens bij krijgen. Deze kleurassociaties worden onder andere gevormd door cultuur, mode, ervaring, persoonlijke voorkeur en kleurbeleving. Hoewel deze kleurbeleving persoonlijk is, zijn er toch een aantal basisuitgangspunten. Kinderen zijn dol op primaire kleuren (bekijk hun speelgoed maar eens), maar volwassenen zien deze kleuren vaak als goedkoop (denk aan de logo’s van Zeeman, IKEA en McDonalds).

Degene die denkt dat je een interieur alleen ziet met de ogen zit er faliekant naast. Alle zintuigen samen bepalen hoe je een interieur ervaart.

Horen

Horen gaat niet

alleen over een prettige manier van communiceren, het gaat vooral ook om de akoestiek in een ruimte. Onder akoestiek wordt verstaan: de invloed die een ruimte heeft op de klank en nagalm van geluid. Een gebrekkig akoestiek zorgt voor onvoldoende verstaanbaarheid en nagalmgeluiden die een negatieve invloed hebben op stressniveau en zelfs gezondheid (het leidt tot stress, evenwichtsproblemen, hoofdpijn en concentratiestoornissen).

Ruiken

Bij iedere ademhaling komt er lucht in je neus waarvan de geurstoffen langs het neusslijmvlies strijken. Dit vlies staat in directe verbinding met de hersenen waardoor je geur direct waarneemt. Geur -we kunnen 10.000 geuren onderscheiden- heeft invloed op het beoordelingsvermogen. Je ruikt direct of je in gevaar (denk aan brand) of in een plezierige omgeving (denk aan de bakker) bent. Geur helpt je goed van kwaad te onderscheiden. Maar geur is ook een lastig fenomeen. Want iedere persoon heeft een eigen voorkeur.

Proeven

Interieurs proef je niet letterlijk. Maar je proeft wel ín een interieur. Vieze koffie, cola zonder prik, smaakloze koekjes, het draagt niet bij aan de beleving van een ruimte.

Leuk om te weten: 80% van wat we proeven nemen eigenlijk met de neus waar.

Voelen

Maak je gebruik van harde of zachte materialen? Dat is uiteraard afhankelijk van de functie van de ruimte. Zachte kussens en vloerkleden roepen een andere emotie op dan een stevige stoel en een parketvloer. Voelen gaat overigens niet alleen om het aanraken van materialen, maar ook om het aanvoelen van de omgeving. Is het warm of koud? Is de lucht in beweging?

Je ziet -en weet natuurlijk al lang- dat elk zintuig invloed heeft op het doel dat je voor ogen hebt: een ruimte die de gebruiker past als een jas. Een lekker ruikende jas van comfortabele stof waar je je geweldig in voelt ;-)

Gepubliceerd op31 maart 2021 om 0:00